Php’de Diziler (Array)

Bu değişkenler aynı türdedir ve tek bir ana değişken içerisinde bulunurlar. Değerleri bir kategori altında toplamak için diziler idealdir.

Array (yani Türkçe’si ile dizi) elemanları gruplandırmaya yarar. Php’ye yeni başlayan arkadaşlar Array’i nerede kullanacaklarını göremeyebilirler ama php’de ilerledikçe Array’in işimize nasıl yarayacağını kavrayacaklardır.

Dizilerin kullanımı, oluşturulması ve değiştirilmesi gayet basittir ama dizi oluşturmanın birden fazla yolu vardır. Bu yüzden Array’i anlatmak için örnekleri incelememiz bizim için daha kolay olacaktır.

Array (Dizi) Oluşturma

Diziler Sayısal, Çağrışımsal ve Çoklu diziler olarak 3 türe ayrılır.

Sayısal Diziler

En basit haliyle dizi oluşturma aşağıdaki gibi yapılır

// 1. Yöntem
$eddizi = array("web","yasam","komik");
// 2. Yöntem
$eddizi[0] = "web";
$eddizi[1] = "yasam";
$eddizi[2] = "komik";

Bu örnekteki dizilere Sayısal diziler de denir. Array() fonksiyonu ile oluşturduğumuz bu dizide her bir değerin anahtarı sayısal olur (0, 1, 2, 3, … gibi). Yukarıda iki yöntemle dizi oluşturduk. 1. yöntemde görüldüğü üzere bir değişkene Array yardımıyla 3 değişken atadık, 2. yöntemde ise bir değişkene tek tek 3 değer atadık.

Çağrışımsal Diziler

Bu kez Dizi deki anahtarları da kendimiz belirleyerek bir dizi oluşturalım.

// 1. Yöntem
$eddizi = array (
  "internet" => "web",
  "guncel" => "yasam",
  "video" => "komik"
);
// 2. Yöntem
$eddizi["internet"] = "web";
$eddizi["guncel"] = "yasam";
$eddizi["video"] = "komik";

Bu örnekteki dizilere ise Çağrışımsal Diziler denir. Bu dizilerin özelliği dizinin anahtarının da; değerinin de kendi istediğimiz gibi belirlenmesidir. 2 ayrı yöntem ile Çağrışımsal Dizi oluşturmayı da bu şekilde yapıyoruz.

Çoklu (İç içe) Diziler

Dizi içinde dizi anlamına gelen bu yolla iç içe diziler oluşturabiliriz. Dizinin içine sonsuza kadar dizi oluşturabiliriz. Bunu alt kategori mantığı gibi düşünebilirsin.

$eddizi = array(
   "internet" => array("web","teknoloji","php"),
"guncel" => array("yasam","bayan","erkek")
);

echo $eddizi["internet"][0]." bu Ağın bir kategorisidir";

Diziye (Array) Eleman Ekleme

Dizi oluşturmanın çeşitlerini yukarıda gördük. Şimdi Diziye en basit şekilde eleman eklemeyi ve bunu ekrana yansıtmayı öğreneceğiz.

$eddizi[] = "ağaç";
$eddizi[] = "çiçek";
$eddizi[] = "kalem";

echo $eddizi[1];
// Sonuç "çiçek" olur.

// Değişkeni diziye değer olarak atamak
$degisken1 = "ağaç";
$degisken2 = "çiçek";
$degisken3 = "kalem";

$eddizi[] = $degisken1;
$eddizi[] = $degisken2;
$eddizi[] = $degisken3;

echo $eddizi[1];
// Sonuç yine "çiçek" olur.

Bu kodu çalıştırdığınızda $eddizi dizisine yeni elemanımız eklenir. Anahtarlar (çağırmak için kullandığımız sayılar) otomatik olarak sıradaki boş numaraya gelen elemanı ekler. Bunun dışında bir değişkenin değerini de dizinin bir değeri haline getirebiliriz. Sonucu yazdırdığımızda ikisi de aynı sonucu verecektir.

Değişkenden sonra yazdığımız [0], [1] gibi kısımlar elemanın dizideki anahtarıdır. Sayısal dizilerde bu değer [0] dan başlar. Çünkü diziler saymaya 1’den değil SIFIR dan başlar.

Bu anahtarları kendiniz belirlediğimiz zaman (Çağrışımsal Diziler’deki gibi) sayısal değerler yerine metinsel değerler girebiliriz, bu durumda herhangi bir başlangıç ve son olmaz. Belirlediğiniz metinsel anahtarlara göre dizimizdeki değeri çağırırız.

Diziden Eleman Silmek (Unset)

Dizi oluşturmayı, diziye değer eklemeyi öğrendik, şimdi oluşturduğumuz diziden bir değeri veya dizinin kendisini silmek istiyorsak unset() fonksiyonunu kullanmamız gerekir.

$eddizi = array("internet","web","teknoloji");
// dizimiz yukarıdaki gibi olsun
// Biz "web" değerini silmek istiyoruz
unset($eddizi[1]);
// Böylece ilgili değer silindi

// unset in prensibi örnekte ve aşağıda gördüğünüz gibidir.
# unset($diziadi[anahtar]);

// Dizinin tamamını silmek istiyorsak
unset($eddizi);

Diziler Nerede Kullanılır?

Dizilerin nerelerde kullanılabileceğini kafanızda tam olarak canlandıramamışsanız, size ufak bir örnekle yardım etmeye çalışayım. Bir sistemde Müşteri bilgileri tek tek girilmekte, Bu sistemde Müşterinin Adı, telefon numarası, Email’i bulunmakta.

Bizde bu bilgileri tek değişken altında tutup kullanmak istiyoruz. İşte bu durumda Dizi imdadımıza yetişiyor.

$kisibilgileri["isim"] = "Dinçer";
$kisibilgileri["telefon"] = "0xxx xxx xxxx";
$kisibilgileri["email"] = "ilkteknoloji@gmail.com";

Örnekten anladığımız gibi $kisibilgileri değişkeni içinde kişinin gerekli bütün bilgilerini tuttuk. Sanırım dizi mantığını da böylece çözmüş olduk.

Sonuç

Bu yazıda Dizi’nin ne olduğunu, dizi oluşturmayı, değer eklemeyi ve silmeyi öğrendik. Bir sonraki yazıya kadar Sağlıcakla Kalın.